Πόσες φορές έχετε δει μια παρουσίαση και είπατε από μέσα σας: «Ω! Τι καταπληκτική παρουσίαση. Μακάρι να μπορούσα να...
Πόσες φορές έχετε δει μια παρουσίαση και είπατε από μέσα σας: «Ω! Τι καταπληκτική παρουσίαση. Μακάρι να μπορούσα να το κάνω και εγώ αυτό.! Γιατί δεν μπορώ να είμαι τόσο καλός σε μια παρουσίαση;»
Κατά τη διάρκεια αυτής της σειράς άρθρων, θα βρείτε ακριβείς οδηγίες που θα σας οδηγήσουν σε μια πορεία για να δημιουργήσετε μια επιτυχημένη παρουσίαση.
Η επικοινωνία στην εκπαίδευση είναι επιτακτική. Η ποιότητα της επικοινωνίας μας, καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα της εκπαίδευσής μας και την ποιότητα της ζωής μας. Η επικοινωνία μας είναι συνεχής, είτε μιλάμε με κάποιον, είτε όχι. Όλοι, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, στέλνουμε τα μηνύματά μας στον εξωτερικό κόσμο και σπάνια τα στέλνουμε συνειδητά. Βγάζουμε προς τα έξω την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε με τη μη λεκτική γλώσσα του σώματος. Ανυψώνουμε το ένα φρύδι ως ένδειξη δυσπιστίας. Ξύνουμε τη μύτη μας ως ένδειξη ότι έχουμε μπερδευτεί. Σταυρώνουμε τα χέρια μας για να απομονωθούμε ή για να προστατευθούμε. Ανυψώνουμε τους ώμους μας ως ένδειξη αδιαφορίας, κλείνουμε το ένα μάτι ως ένδειξη οικειότητας, κτυπάμε τα δάκτυλα μας επίμονα κάπου ως ένδειξη ανυπομονησίας και κτυπάμε ελαφρά το μέτωπο με την παλάμη μας ως ένδειξη ότι κάτι ξεχάσαμε. Οι χειρονομίες είναι πολυάριθμες και, ενώ μερικές είναι σκόπιμες, πολλές γίνονται συνήθως ασυναίσθητα.
Έχετε ποτέ συναντήσει παρουσιαστές που να μην μπορούν να είναι συγκεντρωμένοι σε κάτι, αλλά να κάνουν σπαστικές κινήσεις; Να περπατάνε με ρυθμό πάνω-κάτω, να παρουσιάζουν μυϊκούς σπασμούς, να κουδουνίζουν νομίσματα με το χέρι τους μέσα στην τσέπη, να χρησιμοποιούν παράξενες χειρονομίες. Ίσως, έχουν έναν ασυνήθιστο τρόπο να μιλούν, που είναι δύσκολο να κατανοηθεί, ή τρελαίνουν τους άλλους με αυτά που λένε. Σε τέτοια περίπτωση, πιθανώς δε δίνατε προσοχή στο περιεχόμενο αυτού που έλεγαν και καταλήξατε με μια συγχυσμένη ή αλλοιωμένη έκδοση της ομιλίας τους. Εάν η τονικότητα ή η γλώσσα του σώματος σας δεν υποστηρίζει το περιεχόμενο της παρουσίασής σας, τότε το μήνυμά σας είναι απίθανο να μεταφερθεί στους άλλους.
Μη λεκτικά Μοτίβα Επικοινωνίας
Όταν κάποιος παρουσιάζει και εκπαιδεύει για πρώτη φορά, αναρωτιέται συχνά τι να κάνει με τα χέρια του. Τα χέρια φαίνεται να έχουν μια δική τους ζωή και αποσπούν την προσοχή μας, καθώς επίσης και το ακροατήριο. Βάζουμε τα χέρια στις τσέπες, τα διατηρούμε ακίνητα δίπλα από το σώμα μας, τα κρύβουμε πίσω από τις πλάτες μας, κρατάμε ένα στυλό ή με τα χέρια συγκρατούμε το μέτωπό μας;
Ο Νευρο-γλωσσικός Προγραμματισμός (NLP), που είναι η τέχνη της τελειότητας στην επικοινωνία, βρήκε τις απαντήσεις στις πιο πάνω ερωτήσεις, με τη μελέτη της Virginia Satir - της διάσημης οικογενειακής θεραπεύτριας, που χρησιμοποίησε διάφορες κατηγορίες προτύπων στις ρουτίνες της. Ήταν μια οικογενειακή θεραπεύτρια που ανέπτυξε έναν αποτελεσματικό τρόπο να εργάζεται με τις οικογένειες. Αυτά τα μη λεκτικά πρότυπα της επικοινωνίας, είναι συγκεκριμένες στάσεις και χειρονομίες ολόκληρου του σώματος σας, συμπεριλαμβανομένων των χεριών σας. Καθένα συνοδεύεται και από συγκεκριμένη τονικότητα στη φωνής.
Κάθε κατηγορία φαίνεται να συνδέεται με πολιτιστικά στοιχεία, έτσι η υιοθέτηση μιας ιδιαίτερης φυσιολογίας, θα προκαλέσει όχι μόνο μια ορισμένη κατάσταση μέσα σας, αλλά θα δημιουργήσει επίσης μια ορισμένη κατάσταση με το ακροατήριό σας. Οι κατηγορίες αυτές είναι διεθνείς και λειτουργούν ανάμεσα στους διάφορους πολιτισμούς. Το γνωρίζω αυτό επειδή εκπαιδεύω ανθρώπους από όλο τον κόσμο. Από τότε που εκπαιδεύω άτομα για αυτές τις κατηγορίες χειρονομιών της Satir, οι εκπαιδευόμενοι ανέφεραν ότι χρησιμοποιώντας αυτές τις χειρονομίες, φάνηκε να λειτουργούν με μεγάλη επιτυχία στις χώρες τους.
Οι χειρονομίες Satir -
Ακολουθεί μια συνοπτική περίληψη των πέντε μη λεκτικών προτύπων επικοινωνίας:
«Ο ισοπεδωτής»:
Υιοθετήστε μια συμμετρική φυσιολογία, με τις παλάμες των χεριών να είναι κυρίως προς τα κάτω στο ύψος της μέσης και να κινούνται σε μια εξωτερική κατεύθυνση. Είναι λες και ακουμπάτε σε κάτι λείο (επιφάνεια λείου τραπεζιού). Αυτό στέλνει ένα πολύ ισχυρό μήνυμα. Χρησιμοποιώντας αυτή τη χειρονομία κατά τη διάρκεια της παρουσίασής σας, δίνεται το μήνυμα ότι πρόκειται να γίνει κάτι πολύ σημαντικό. Χρησιμοποιώντας αυτή τη χειρονομία στην αρχή της παρουσίασής σας (χωρίς να δηλώσετε τίποτα), μπορεί επίσης να έχει επίδραση στο να σταματήσουν οι ακροατές σας να μιλάνε και να σας προσέξουν. Με τη χειρονομία του Ισοπεδωτή, η φωνή σας έχει μια μειωμένη τονικότητα και επιβραδύνεται καθώς κάνετε την κίνηση των χεριών. Γενικά, η χειρονομία αυτή, επιβάλλει την τάξη και ηρεμεί τους ανθρώπους, έτσι είναι πολύ καλό για να «προσγειώνει» κάποιες καταστάσεις. Όταν οι άνθρωποι βλέπουν αυτή τη χειρονομία και ακούνε τη συγκεκριμένη τονικότητα της φωνής, είναι λες και λαμβάνουν το μήνυμα: «Επιτρέψτε μου να σας διηγηθώ τα γεγονότα. Πιστέψτε με. Έτσι έχουν τα πράγματα εδώ.» Κατά τη χρησιμοποίηση της χειρονομίας αυτής, κάνετε μικρή παύση στο τέλος της δήλωσης. Το μήνυμα που μεταδίδεται ασυνείδητα στο ακροατήριό σας είναι το εξής: «Έτσι έχουν τα γεγονότα», «Αυτό ισχύει», «Δώστε προσοχή σε αυτό το σημείο», «Αυτό είναι σημαντικό», «Ξέρω ποιος είμαι».
«Ο μεσολαβητής» (“Placater”):
Υιοθετήστε μια συμμετρική ανοικτή φυσιολογία του σώματος σας, με τις παλάμες να είναι ανοικτές, να κινούνται σε μια ανοδική ή εξωτερική κατεύθυνση, όπως κάποιον που παρακαλεί ή ικετεύει. Αυτό σπάνια πρέπει να χρησιμοποιείται σε μια παρουσίαση, καθώς αυτή η «ευθύτητα» μπορεί να θεωρηθεί από το ακροατήριό σας ως «αδυναμία» προς εσάς τον ίδιο. Χρησιμοποιήστε αυτή τη χειρονομία εάν θέλετε να ζητήσετε συγγνώμη για κάτι το οποίο είναι δικό σας λάθος. Αποφύγετε τη χρήση της χειρονομίας όταν μεταβιβάζετε γεγονότα και πληροφορίες προκειμένου να αποφύγετε το ενδεχόμενο να μη σας λάβουν σοβαρά υπόψη. Το μήνυμα που μεταδίδεται ασυνείδητα στο ακροατήριό σας είναι το εξής: «Βοηθήστε με», «Είμαι ανοικτός σε σχόλια, ερωτήσεις», «Θέλω να σας παρακαλέσω» ή «Είμαι τίμιος, μπορείτε να με εμπιστευθείτε», «Ζητώ συγγνώμη για αυτή τη σύγχυση».
«Ο ένοχος»:
Αυτή η στάση καταδεικνύεται με το δείκτη του χεριού, να εμφανίζεται μπροστά και στο κέντρο και με μια κλίση προς τα εμπρός. Προειδοποίηση: αυτή η γλώσσα του σώματος μπορεί να θεωρηθεί ως πολύ επιθετική, έτσι χρησιμοποιείται πολύ σπάνια. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να επισημάνει τα σημαντικά ζητήματα και τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν από το ακροατήριο έτσι κι αλλιώς, διαφορετικά «θα υποστούν» τις σοβαρές συνέπειες από την άρνηση για την ακολουθία των διαδικασιών. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για σκοπούς παρακίνησης κατά τη διάρκεια και στο τέλος της παρουσίασής σας, όταν θέλετε να εμπνεύσετε το ακροατήριό σας ή να τους παρακινήσετε προς μια ενέργεια για ένα σημαντικό λόγο. Σημειώστε ότι, χρησιμοποιώντας την υπόδειξη με το δάχτυλο, πρέπει να δείχνεται πάνω από τα κεφάλια των ατόμων. Δε επιδιώκετε να δείξετε κάποιο συγκεκριμένο άτομο κατά τη διάρκεια αυτής της χειρονομίας, προκειμένου να μη γίνει αντιληπτό αυτό ως μια αγενής και ακατάλληλη χειρονομία. Οι άντρες ομιλητές/παρουσιαστές πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί! Εάν χρησιμοποιείτε υπερβολικά αυτή τη χειρονομία, τότε θα γίνει αντιληπτή από τα μέλη του ακροατηρίου ως αλαζονική. Επίσης, για τις γυναίκες υπάρχει μια ανησυχία. Εάν οι γυναίκες χρησιμοποιήσουν πολλές φορές αυτή τη χειρονομία, τα μέλη του ακροατηρίου που είναι αντίθετου φύλου δε θα συμπαθήσουν τη γυναίκα ομιλήτρια/παρουσιάστρια, δεδομένου ότι μπορεί να επαναφέρει στις μνήμες τους, την μητέρα τους που προσπαθεί να επιβάλει τον νόμο ή την σύζυγο τους που τους δίνει οδηγίες! Το μήνυμα που μεταδίδεται ασυνείδητα στο ακροατήριό σας είναι το εξής: «Είναι δικό σας λάθος» ή «Είναι κάτι που αφορά εσάς», «Κάντε το με αυτό τον τρόπο, αλλιώς…».
«Ο σκεπτόμενος»:
Για να υιοθετήσετε αυτή τη χειρονομία, πρέπει να βάλετε ένα χέρι στο πηγούνι και το βραχίονα του άλλου χεριού να διπλώνεται κάτω από το στήθος, ώστε να υποστηρίζει τον αγκώνα του άλλου χεριού. Τα πόδια πρέπει να είναι παράλληλα και το χέρι που υποστηρίζει το πηγούνι είναι σε μια κλειστή γροθιά. Αυτό είναι η θέση που υιοθετείται από κάποιον που σκέφτεται, ή πρόκειται να λάβει μια απόφαση. Το μήνυμα που μεταδίδεται ασυνείδητα στο ακροατήριό σας είναι το εξής:«Έχω εξουσία», «Είμαι λογικός και συνετός» ή «Αυτά που σας λέω είναι τα γεγονότα» ή «Έχω τις απαντήσεις». Χρησιμοποιήστε αυτή τη χειρονομία όταν θέλετε να μεταβιβάσετε τα γεγονότα και τις πληροφορίες στο ακροατήριό σας.
«Ο συγχυσμένος»:
Υιοθετήστε μια ασυμμετρική, ασύμφωνη φυσιολογία και ισορροπήστε το βάρος του σώματος σας στο ένα πόδι κλπ. Χρησιμοποιήστε αυτή τη χειρονομία εάν έχετε ένα άτομο που κάνει θόρυβο στο ακροατήριό σας και προσπαθεί να σας ενοχλήσει με ανόητα σχόλια ή ερωτήσεις. Δεδομένου ότι αυτή είναι μια ακραία χειρονομία, πρέπει να χρησιμοποιήσετε τη χειρονομία του Σκεπτόμενου αμέσως μετά από τη χειρονομία του Συγχυσμένου. Δεν επιδιώκετε τα μέλη του ακροατηρίου σας, να σας συνδέσουν με τη χειρονομία του Συγχυσμένου και να μη σας αντιμετωπίζουν σοβαρά. Η χειρονομία του Συγχυσμένου μπορεί επίσης να γίνει με ένα πιο επιδέξιο τρόπο, φέρνοντας τους αγκώνες πιο κοντά στο σώμα σας και κάνοντας αυτή τη χειρονομία. Με αυτή τη χειρονομία χρησιμοποιείτε αυξομειώσεις στον τόνο της φωνής, η οποία αποσπά την προσοχή επειδή είναι απρόβλεπτη: ψηλός τόνος φωνής, έπειτα χαμηλός, γρήγορος ρυθμός, έπειτα πιο αργός. Το μήνυμα που μεταδίδεται ασυνείδητα στο ακροατήριό σας είναι το εξής: «Δεν ξέρω», «Δεν είναι δικό μου λάθος» ή «Ποιος ενδιαφέρεται έτσι κι αλλιώς».
Οι άνθρωποι λαμβάνουν συνεχώς μηνύματα από αυτή τη μη λεκτική επικοινωνία και μπορούν ακόμη να λάβουν περισσότερα από αυτά που θα λάβουν απευθείας από την ίδια την παρουσίαση. Η γλώσσα του σώματος που χρησιμοποιείτε είναι ένα πραγματικά σημαντικό μέρος της αφήγησής σας. Η προσθήκη των χειρονομιών Satir στην παρουσίασή σας, θα την μετασχηματίσει εντελώς, θα αντιληφθείτε ότι επικοινωνείτε αποτελεσματικότερα και αυτό θα μεταφερθεί ανάλογα και στο ακροατήριό σας, δεδομένου ότι θα καταλαβαίνουν καλύτερα το μήνυμά σας και θα είναι συνεχώς σε εγρήγορση κατά τη διάρκεια της παρουσίασης.
Στο επόμενο άρθρο, θα μοιραστώ μαζί σας τη γνώση μου σχετικά με το πώς δομείται/προετοιμάζεται οποιαδήποτε παρουσίαση με ευκολία και καλαισθησία, χρησιμοποιώντας ένα απλό σχήμα.